Podatek od fotowoltaiki to temat, który budzi wiele emocji i kontrowersji. W ostatnim czasie pojawiło się sporo fake newsów na ten temat, więc warto wyjaśnić, czym tak naprawdę jest, kogo dotyczy i w jaki sposób działa. Przede wszystkim należy zaznaczyć, że podatek od paneli fotowoltaicznych nie istnieje. Jednak prosumentów oraz firmy prowadzące farmy fotowoltaiczne obowiązują pewne daniny publiczne związane z tą formą pozyskiwania energii. W niniejszym artykule wyjaśnimy, na czym dokładnie polegają.
Zasady opodatkowania instalacji PV
Instalacje fotowoltaiczne mogą być opodatkowane na różne sposoby, w zależności od tego, kto jest ich właścicielem i w jakim celu są wykorzystywane. Prosumenci, czyli osoby fizyczne produkujące prąd na własne potrzeby, są zwolnieni z większości podatków związanych z fotowoltaiką. Natomiast firmy i przedsiębiorcy muszą liczyć się z dodatkowymi daninami publicznymi.
Podstawową zasadą jest, że prosument nie płaci bezpośredniego podatku od posiadania czy korzystania z instalacji PV. Jest on zwolniony z podatku akcyzowego, dochodowego oraz od nieruchomości związanego z mikroinstalacją. Jedynym podatkiem obciążającym zakup paneli słonecznych jest 8% VAT dla gospodarstw domowych lub 23% VAT z możliwością odliczenia dla firm.
Rodzaje podatków związanych z fotowoltaiką
Z opodatkowaniem mamy do czynienia przede wszystkim w przypadku dużych instalacji PV, które stanowią źródło dochodu. Są to:
- podatek akcyzowy od sprzedaży wyprodukowanej energii elektrycznej,
- podatek dochodowy (PIT/CIT) od zysków z działalności gospodarczej,
- podatek od nieruchomości lub podatek rolny od farm fotowoltaicznych.
Właściciele mikroinstalacji prosumpcyjnych są zwolnieni z powyższych danin pod warunkiem, że całość wytworzonego prądu jest zużywana na potrzeby własne.
Ulgi podatkowe związane z fotowoltaiką
Mimo braku bezpośrednich podatków od indywidualnych instalacji PV, istnieją pewne ulgi, które dodatkowo poprawiają opłacalność takich inwestycji.
Najpopularniejszą z nich jest ulga termomodernizacyjna. Daje ona prawo do odliczenia od dochodu (PIT) lub podstawy obliczania podatku (CIT) do 53 tys. zł kosztów instalacji OZE, w tym fotowoltaiki. Ograniczeniem jest to, że ulga nie obejmuje kwoty pokrytej z dotacji.
Z kolei rolnicy w ramach ulgi inwestycyjnej mogą odliczyć 25% wydatków na montaż paneli słonecznych od należnego podatku rolnego. To zachęta do uniezależnienia gospodarstw na wsi od dostaw energii z sieci.
Zwolnienie z VAT instalacji pomp ciepła
Kolejną istotną ulgą podatkową jest zwolnienie instalacji pomp ciepła z VAT. Dotyczy to zarówno pomp gruntowych, powietrznych i wodnych. Dzięki temu zamontowanie kompleksowego systemu ogrzewania domu może być dużo tańsze.
Czytaj więcej: Rządowa propozycja mrożenia cen prądu nie przeszła. Co dalej? Aktualizacja 08.12.23
Obowiązki podatkowe prosumentów energii
Mimo braku bezpośrednich podatków, właściciele mikroinstalacji PV powinni pamiętać o kilku obowiązkach podatkowo-ewidencyjnych:
- Deklaracja o niezaleganiu w podatkach - corocznie do 30 kwietnia trzeba ją złożyć, aby zachować status prosumenta.
- Rozliczenie z fiskusem - wyprodukowana energia może być traktowana jako przychód z najmu, który trzeba rozliczyć w PIT 36/28 lub PIT 36L.
- Podatek od sprzedaży energii - przy większych nadwyżkach konieczne może być rozliczenie podatku dochodowego lub VAT.
Należy podkreślić, że realizując obowiązek rozliczania wyprodukowanego prądu nie ponosi się faktycznych kosztów podatkowych. Służy to jedynie wypełnianiu deklaracji skarbowych na potrzeby Krajowej Administracji Podatkowej.
Opodatkowanie farm fotowoltaicznych
Inaczej niż w przypadku prosumentów energetycznych, farmy PV stanowią działalność gospodarczą i podlegają pełnemu opodatkowaniu. Rodzaj podatków lokalnych oraz ich wysokość bywają przedmiotem sporów.
Podatek | Podstawa naliczania |
Podatek rolny | powierzchnia gruntu rolnego ok. 185 zł/ha |
Podatek od nieruchomości | powierzchnia lub wartość budowli/budynków |
Interpretacje co do możliwości opodatkowania gruntów farm PV podatkiem rolnym są podzielone. Natomiast najwięcej niejasności budzi sposób obliczania podatku od nieruchomości. Ostatecznie to konstrukcje wsporcze paneli traktowane są jako budowle podlegające opodatkowaniu.
Stosunkowo prostą kwestią jest PIT i CIT od dochodów z biznesowej działalności farm fotowoltaicznych. Tutaj odprowadza się tak jak od przychodów z każdej innej firmy. Jedynym wyjątkiem jest zwolnienie przedsiębiorców z podatku akcyzowego.
Zasady rozliczania dotacji na instalacje PV
Część kosztów montażu domowych systemów fotowoltaicznych można pokryć z dotacji, w szczególności w ramach programu “Mój Prąd”. Powstaje pytanie, czy trzeba od takiej dotacji zapłacić podatek.
Dotacja “Mój Prąd” oraz inne środki z NFOŚiGW i WFOŚiGW są całkowicie zwolnione z podatku i nie trzeba wykazywać ich w zeznaniu podatkowym.
Podobnie sprawa wygląda w przedsiębiorstwach - dotacje celowe związane z ekologią są zwolnione z opodatkowania. Dlatego nie trzeba obawiać się dodatkowych danin w związku z otrzymaniem wsparcia na montaż paneli słonecznych.
Przyszłość opodatkowania fotowoltaiki
W najbliższych latach rozważany jest podatek od nadwyżkowych zysków spółek energetycznych. Natomiast w przypadku prosumentów i mikroinstalacji, nie planuje się żadnych dodatkowych obciążeń. Raczej można liczyć na rozszerzanie ulg podatkowych, by stymulować energetykę prosumencką.
Podsumowując, trwająca transformacja energetyczna promuje OZE, a nie zniechęca poprzez nakładanie nowych podatków. Dlatego rozwój fotowoltaiki w najbliższych latach będzie następował w podobnych lub korzystniejszych warunkach podatkowych.
Podsumowanie
Przepisy dotyczące opodatkowania fotowoltaiki nie są skomplikowane, ale warto je znać, aby uniknąć nieporozumień. W skrócie - typowi prosumenci korzystający z mikroinstalacji PV nie muszą martwić się o dodatkowe podatki. Poza standardowym VAT, są oni zwolnieni z większości danin. Inaczej sprawa ma się z dużymi elektrowniami słonecznymi, które są dodatkowo obciążane.
Co istotne, oprócz braku specjalnych podatków od indywidualnych instalacji fotowoltaicznych, istnieją pewne ulgi podatkowe zachęcające do inwestycji w OZE. Przede wszystkim jest to ulga termomodernizacyjna, dzięki której można odliczyć do 53 tys. zł kosztów montażu paneli słonecznych od podatku PIT lub CIT.
Warto podkreślić, że nieplanowane są żadne nowe, dedykowane podatki od mikroinstalacji PV w najbliższym czasie. Raczej należy liczyć się z rozwijaniem zachęt do przechodzenia gospodarstw domowych na zieloną energię w postaci ulg i zwolnień podatkowych. Może to dodatkowo poprawić opłacalność energetyki prosumenckiej.
Podsumowując, nie należy obawiać się specjalnego opodatkowania indywidualnych inwestycji w OZE takich jak panele fotowoltaiczne. Raczej polityka państwa będzie zmierzać w stronę ich dodatkowego wspierania poprzez system zachęt podatkowych.